اهدای پلاسما یک عمل خداپسندانه به منظور تهیه داروی بیماران خاص می باشد. جهت آشنایی بیشتر با اهدای پلاسمای خون اطلاعات زیر برای شما جمع آوری گردیده است.
خوب است بدانید که:
-مایع خون پلاسما نام دارد.
-از پلاسما داروهایی تهیه می گردد که ادامه حیات تعدادی از بیماران خاص از جمله بیماران هموفیلی وابسته به این داروهاست.
-بعضی از این بیماران مجبور به تزریق روزانه و یا هفتگی این داروها هستند.
-این داروها به مقدار محدود در دنیا تهیه میشود لذا خرید آنها به سادگی امکان پذیر نمی باشد.
-برای خرید این داروها سالانه ده ها میلیون دلار ارز از کشور خارج می گردد.
-برای دریافت پلاسما از فرد اهداءکننده از روش پلاسمافرز استفاده شود.
-در روش پلاسمافرز فقط بخشی از پلاسما از خون اهدا کننده جدا می گردد.
-در پلاسمافرز از مدرن ترین تجهیزات استفاده می گردد.
-کل فرایند اهدا در یک سیستم بسته و کاملا” استریل انجام می گیرد.
-با هر بار اهدا ، نمونه خون اهدا کننده آزمایش شده و وی از سلامت خود با خبر می شود.
-کل فرایند اهدای پلاسما یک ساعت طول می کشد.
-پلاسمای مردم ایران از سالمترین پلاسماهای جهان است.
– طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی مردم هر کشور باید خون و فراورده های پلاسمایی مورد نیاز بیمارانشان را تامین نمایند.
-بسیاری از مردم دنیا پلاسمای خود را اهدا می کنند.
– بدن ما پلاسمای اهدا شده را ظرف 72-48 ساعت مجددا” تامین می کند.
-طبق استاندارد های جهانی هر فرد سالم به طور متوسط می تواند دو بار در هفته پلاسما اهدا نماید.
-شما با اهدای پلاسمای سالم خود می توانید در بهتر زیستن بیماران نیازمند به داروهای مشتق از پلاسما کمک کنید.
-علاوه بر اجر معنوی در هر بار اهدا هزینه ایاب و ذهاب اهدا کننده پرداخت می گردد.
-با اهدای پلاسما در داخل کشور دسترسی بیماران به داروهای مشتق از پلاسما آسان تر می گردد.
پلاسمای ایرانی بهترین انتخاب برای بیماران ایرانی است.
هر فرد بالغ حدود 5 لیتر خون دارد خون از دو قسمت سلولی و پلاسمایی تشکیل شده است.
عناصر سلولی حدود 44%حجم خون را تشکیل می دهد که شامل :
گلبولهای قرمز با طول عمر 120 روز مسئول اکسیژن رسانی به سلول های بدن
گلبولهای سفید با طول عمر 9-3 روز مسئول دفاع بدن در مقابل عوامل خارجی
و پلاکتها با طول عمر 10-7 روزدر بند آوردن خونریزی دخالت دارند.
پلاسما 56%حجم خون را تشکیل می دهد که 90% آن آب و 10% بقیه شامل املاح، قند، چربی و پروتئین هائی نظیر فاکتور های انعقادی، آنتی بادیها و …. می باشد. همچنین عناصر سلولی در پلاسما شناورند.
تعریف پلاسما فرزیس
طب انتقال خون در رابطه با انتخاب و مصرف مناسب از خون و سلول ها و همچنین فرآورده های آن جهت پیشگیری و درمان می باشد.تهیه فرآورده های خون به جای خون کامل یکی از چالش های مهمی است که مراکز انتقال خون کشورهای در حال توسعه با آن روبه رو هستند . بسیاری از این کشورها هنوز فاقد شاخص های بنیادی لازم جهت راه اندازی پالایشگاه هستند امروز فرآورده های پلاسما قسمت عمده ای از دارو های مورد مصرف را تشکیل می دهند. بر این اساس مقامات بهداشتی و سازمان های مسئول تهیه به دنبال تولید این فرآورده ها می باشند.
از مجموع 5 لیتر خون تام در یک فرد بالغ 8/2 لیترآن را پلاسما تشکیل می دهد که در عمل 56% از حجم خون را شامل می شود.ترکیبات عمده پلاسما شامل 90% آب و 7% پروتئین و کلوئید (میزان پروتئین پلاسما 190 گرم ) و 2-3% هورمون ها و ویتامین ها تشکیل می دهد.
جهت استفاده از پلاسما ملزم به جدا کردن آن می باشیم که یرای نیل به این هدف از روش پلاسما فرزیس استفاده می کنیم. پلاسما فرزیس از کلمه Apheresis به معنی جدا سازی مشتق می شود.آفرزیس مانند فلبوتومی جهت درمان بیماران استفاده می شد ولی بعدا” جهت جمع آوری اجزاء خونی جهت انتقال خون کاربرد های بیشتری پیدا نمود. پلاسمافرزیس برای نیل به دو هدف انجام می گیرد:
درمانی Therapeutically: جهت درمان بیماری های اتوایمیون برای خارج ساختن آنتی بادی ها استفاده می شود که در اکثر این بیماری ها هدف اصلی درمان کاهش مواد سلولی در گردش است که مسئولیت مستقیم پروسه بیماری به عهده آنها می باشد.
پالایشFractionation: فرآوری پلاسما جهت استفاده از اجزاء اختصاصی آن می باشد. پلاسمافرزیس با این اهداف به دو روش دستی(Manual) و ماشینی صورت می گیرد. پلاسمافرزیس با روش ماشینی با استفاده از تکنولوژی پیشرفته و با به کارگیری ست های استریل یک بار مصرف صورت می گیرد.
از پلاسما های اهدائی که با انجام آزمایشات لازم سلامتی آن تائید شده است. در پالایشکاه داروهای زیادی تهیه می گردد که مهمترین داروهای مشتق از پلاسما عبارتند از:
-فاکتورهای انعقادی VIII و IX که در درمان بیماران هموفیلی تجویز می گردد.
-ایمونوگلوبولین های پلی والان، هایپرایمون (ضدکزاز، ضد هاری و آنتی D )
-آلبومین
بیماری هموفیلی چیست؟
فاکتورهای انعقادی جزئی از پروتئین های پلاسما است که به محض بروز خراش یا بریدگی در هر قسمت از بدن سریعا’ محل خونریزی را با تشکیل یک تور می بندند و خونریزی را متوقف می کنند لیکن در خون بیماران هموفیل این فاکتورها به حد کافی وجود ندارد و یا درست عمل نمی کند لذا کوچکترین ضربه به بدن این بیماران منجر به خونریزی شدید شده که حتی می تواند جان بیمار را تهدید کند این در حالیست که این فاکتورها در خون افراد سالم به مقدار فراوان وجود داشته و اهدای قسمتی از آن به بیماران ، برای اهدا کننده هیچ مشکلی ایجاد نمی نماید.
با عنایت به مطالب ذکرشده مرکز جمع آوری پلاسمای بیو دارو دست یاری رسان همه هموطنان عزیزی که مشتاقانه خواهان التیام آلام بیماران خاص هستند را به گرمی می فشارد و اطمینان دارد در سایه لطف پروردگار ومشارکت شما هم وطن نوع دوست علاوه بر نشاندن غنچه لبخند بر لبان این بیماران و خانواده های عزیزشان می توانیم کشور را از حیث نیاز به تامین داروهای خاص از کشورهای خارجی خود کفا نموده و از خروج هنگفت ارز جلوگیری به عمل آوریم.
معنوی : انجام یک عمل انسانی و خداپسندانه در جهت تهیه داروهای مورد نیاز بیماران
ملی : سهولت دسترسی بیماران اقصی نقاط کشور به داروهای مشتق از پلاسما
جلوگیری از خروج ارز و کمک به خودکفائی کشور
کاهش قیمت تمام شده فرآورده های پلاسمائی
کار آفرینی برای جوانان
دریافت دانش فنی و نظارتی و دستیابی به استانداردهای اروپائی
بهداشتی : جلوگیری از ورود بیماری های غیر بومی
استفاده از پلاسمای ایرانی برای بیماران ایرانی
مستند سازی سوابق پزشکی اهداکنندگان پلاسما به صورت محرمانه
فردی : کنترل سلامتی اهدا کننده در هر جلسه اهدا
کاهش برخی از عوامل بیماریزا از جمله چربی های خون و در نهایت پیشگیری از سکته های قلبی و مغزی
دریافت هزینه ایاب و ذهاب
– محل سکونت اهداءکننده نباید در فاصله بیشتر از شعاع 200 کیلومتری تا مرکز باشد.
– ارائه کارت شناسائی معتبر عکس دار
– سواد خواندن و نوشتن
– اهداء کننده باید در محدوده سنی 18سال تمام تا 60 سال باشد.
– در موقع مراجعه اهداءکننده باید سرحال بوده و به طور کافی غذا خورده باشد.
– اهداءکننده باید از سلامت کامل برخوردار بوده و موقع مراجعه نباید خسته یا تب داشته باشد.
توصیــــه های غـــــذایی
از حذف وعده های غذایی در حد امکان خودداری کنید.
روزانه نیم ساعت ورزش سبک و پیاده روی داشته باشید، یا حتما سه بار در هفته به مدت یک ساعت فعالیت بدنی داشته باشید.
از صرف غذا در شرایط استرس و هیجان پرهیز کنید. غذا را با عجله و توأم با افکار پریشان میل ننمایید. خواب کافی داشته باشید.
از مصرف غذاهای پرچرب خودداری نمایید. در صورت تمایل از روغن زیتون استفاده کنید.
از مصرف مقادیر زیاد قند، شکر، شکلات، شیرینی و مصرف نوشابههای صنعتی وشیرین شده بپرهیزید.
نان و برنج را به مقدار متعادل مصرف نمایید.
روزانه از میوه و سبزیجات تازه و پخته شده استفاده نمائید. استفاده از انواع سبزی ها در رژیم غذایی ضروری است. سبزیها را بصورتتازه، آبپز و بخارپز استفاده نمائید و از سرخ کردن سبزیجات اجتناب نمایید.
از مصرف نمک اضافی در خوراکها و استفاده از نمکدان در سر سفره پرهیز کنید.
مصرف سفیده تخم مرغ به هیچ وجه منعی ندارد.
سعی کنید از نان های سبوسدار و میوه و سبزی زیاد استفاده کنید.
قبل از اهدا پلاسما حتما استراحت کافی داشته باشید.
قبل از مراجعه برای اهدا پلاسما حتما یک وعده غذایی میل کرده از قبیل آب، آب میوه و سوپهای پرسبزی بیشتر مصرف کنید ولی از صرف چای، قهوه و نسکافه و به ویژه انواع نوشابههای کولا خودداری کنید.
برای پیشگیری از افزایش چربی در پلاسما خون، از مصرف غذاهای چرب تا14 ساعت پیش ازاهدا پلاسما خودداری کنید:
محصولات پر چرب لبنی مثل شیر پرچرب، پنیر پرچرب، بستنی و خامه
انواع غذاهای پرچرب شامل کله پاچه، زبان، سوسیس، گوشت چرخ کرده، مغز، پیتزا، چیپس، سیب زمینی سرخ
کرده، سوپ های تهیه شده با خامه
پس از اهدا پلاسما حجم زیادی از مایعات بنوشید. حداقل به مدت 24 ساعت از کشیدن سیگار و نوشیدن فرآوردههایالکلی پرهیز کنید. به محض احساس سرگیجه دراز بکشید.
توصیه های غذائی غنی از پروتئین
بهتر است موارد زیر را در رژیم غذائی روزانه خود لحاظ فرمایید:
روزانه 3 لیوان شیر یا ماست کم چربی میل کنید.
در وعده های غذائی خود از گوشت مرغ یا ماهی استفاده کنید.
در وعده های غذائی خود از پنیر کم چرب استفاده نمایید(بصورت نان وپنیر در میان وعده صبح و عصر). در صورت بالا نبودن میزان چربی خون ، می توانید 3 عدد تخم مرغ در هفته مصرف کنید و در صورت بالا چربی خون می توانید فقط از سفیده تخم مرغ به هر میزان استفاده کنید. از حبوبات بصورت هفتگی استفاده کنید. میزان پروتئین موجود در مواد غذائی رایج در جدول ذیل آمده است:
مواد غذائی | پروتئین موجود در 100 گرم | مواد غذائی | پروتئین موجود در 100 گرم | مواد غذائی | پروتئین موجود در 100 گرم |
سویا | 26/32 | گردو | 38/24 | چغندر | 27/11 |
مرغ | 8/29 | بادام زمینی | 7/23 | نان گندم | 2/9 |
کنجد | 3/26 | تخمه آفتاب گردان | 78/22 | نان فرانسوی | 8/8 |
دل و جگر مرغ | 86/25 | پنیر فتا | 19/14 | لوبیا سبز یا قرمز | 89/7 |
جگر گوسفند | 53/25 | پنیر خامه ای | 64/7 | لوبیا چیتی | 7/8 |
گاو | 94/24 | ماست | 02/5 | اسفناج | 79/2 |
گوسفند | 59/24 | شیر 1% چربی | 29/3 | جعفری | 96/2 |
قلوه | 74/15 | شیر کامل | 29/3 | گوجه | 4/1 |
ماهی | 49/24 | تخم مرغ | 57/12 | کاهو | 3/1 |
میگو | 43/16 | جو | 18/10 | خیار | 54/0 |
برنج | 38/2 | عدس | 04/9 | ||
گندم | 44/12 | نخود | 121/8 |
|
|
توصیه های مصـــرف چربی ها
توصیه میشود قبل از اهدا پلاسما از مصرف غذاهای پرچرب خودداری فرمایید. سایر موارد ضرری ندارد.
خیلی کم چرب | کم چرب | چربی متوسط | پر چرب |
شیر بدون چربی 1%- 5/0% مرغ بدون پوست ماهی قزل آلا(سرخ نکرده) – ماست میوه بدون چربی- سفیده تخم مرغ لوبیا عدس نخود | شیر 2% چربی ماست کم چرب گوشت گاو: مغز ران، راسته، بیفتک گوشت گوسفند: ران و راسته گوشت گوساله : راسته | شیر 5/2% گوشت گاو: چرخ کرده، دنده، سردست گوشت گوسفند: چرخ کرده، دنده گوشت گوساله: چرخ کرده، مخلوط مرغ سرخ کرده با پوست هر نوع ماهی سرخ کرده | پنیر سوسیس کره بادام زمینی پیتزا سس مایونز تن ماهی کالباس شیر بز- شیر پر چرب ماست خامه ای یا چکیده ساندویچ گوشتی شیر کاکائو چیپس دل، جگر، قلوه، مغز، کله پاچه مغزها (گردو، بادام زمینی،….) سرشیر، مارگارین، بستنی، |
اقلام غذایی | آهن موجود در 100 گرم | اقلام غذایی | آهن موجود در 100 گرم | اقلام غذایی | آهن موجود در 100 گرم |
مرزه | 86/37 | جعفری | 2/6 | کاهو | 4/1 |
گشنیز | 56/34 | توت فرنگی | 87/4 | نخود | 43/1 |
شنبلیله | 51/33 | جو | 3/4 | پنیرخامه ای | 21/1 |
ترخون | 5/32 | گندم | 81/3 | تخم مرغ | 19/1 |
جگرسفید | 45/18 | نان گندم | 32/3 | مرغ | 061/1 |
سیب زمینی | 21/17 | عدس | 3/3 | گوجه | 802/0 |
سبوس برنج | 06/16 | لوبیاچیتی | 93/2 | پنیر فتا | 63/0 |
کنجد | 75/14 | لوبیا سبز یا قرمز | 68/2 | ماهی | 47/0 |
قلوه | 35/12 | گاو | 6/2 | خیار | 28/0 |
جگر گوسفند | 2/10 | نان فرانسوی | 52/2 | ماست | 09/0 |
چغندر | 93/6 | میگو | 42/2 | شیر 1% چربی | 049/0 |
اسفناج | 65/6 | گوسفند | 87/1 | شیر کامل | 049/0 |
دل و جگرمرغ | 44/6 | برنج | 495/1 |